14.

Met het project Nieuwe Helden 0495 ontdekken jongeren in Weert hun talent en maken ze samen een urban show. Ze ontwikkelen skills die hen als persoon laat opbloeien. Uit hun comfortzone, naar het performen op een podium. Een groot succes, net als de samenwerking tussen de partners die het project binnen no time hebben opgezet. 

In 12 weken maken jongeren tussen de 12 en 23 jaar uit Weert op het Kwadrant kennis met zichzelf, andere leerlingen, lokale coaches en een regisseur. Samen zetten ze een vette urban show neer. Met spoken word, dans en muziek worden maatschappelijke thema’s aangeroerd. In Weert symboliseert de eerste show ‘Brainstorm’ in juli 2022 bijvoorbeeld de wervelwind in je hoofd wanneer je als jongere uit teveel dingen kunt kiezen.

Bij elke show kiezen de deelnemers zelf het thema. José Verhaegh, directeur Nieuwe Helden, licht toe: “De groep is een mix van jongeren die elkaar, buiten dit project, nooit waren tegengekomen. Maar juist die verschillende identiteiten samen, inspireren elkaar. Ze stoten elkaar niet af, maar denken vanuit verschillende leefwerelden na over een gezamenlijk vraagstuk: hoe willen wij samen leven, denken en doen? Dit zorgt voor prikkelende eindproducties!” In Weert zijn er twee toffe shows: Brainstorm in de Moesel en Unlocked in de Bosuil. Een derde zit er aan te komen. “De eerste twee shows waren geweldig. Sommigen hadden nog nooit eerder gedanst of gezongen. Gedurende de weken werden ze uitgedaagd om buiten hun comfortzone te treden en te oefenen met het voordragen van dans, zang, rap en toneel. Dit zorgt voor ontzettend veel zelfvertrouwen bij deze doelgroep”, benoemt Ken Loete, jongerenwerker bij Punt Welzijn. 

Safe space’

De inmiddels 70 ‘nieuwe helden’ in Weert zijn tijdens het project echt tot bloei gekomen. Dit is één van de redenen waarom José het project in Limburg initieert.

“Het is prachtig om te zien hoe iemand zijn of haar talent ontdekt, gaat stralen en nieuwe stappen in het leven zet.”

Iets wat alleen mogelijk is in een veilige en open sfeer. Een safe space in urban termen.  “Je hebt een groep nodig, een community, waar je jezelf mag én kan zijn. Door de positieve energie kun je jezelf ontwikkelen.” José herinnert zich een goed voorbeeld: “Bij een project deed een jongen mee, die al jarenlang dj-lessen volgt en zelf mixen in elkaar zet. Je bent dan vooral zelfstandig bezig; op jezelf. Tijdens Nieuwe Helden liet hij zijn skills aan de groep horen. Er ontstond meteen een enthousiaste vibe, de groep ging los. Zo’n energie laat je als muzikant enorm groeien!”

Ook Bregje Roos, cultuurcoach voor het voorgezet onderwijs bij RICK, ziet duidelijk ontwikkeling bij de deelnemers. “Sommigen zijn nog nooit in het theater of bij een poppodium geweest. Toch zijn ze vaak dagelijks bezig met zang of het van zich afschrijven van gedachten en emoties. Met Nieuwe Helden onderzoeken ze met voorzichtige stapjes hun eigen talent, onder begeleiding van deskundige coaches.” De deelnemers worden gemotiveerd zichzelf te laten zien. Met verrassende resultaten! “Eén jongere kwam uit een ISK-klas en sprak nog geen Nederlands. Toch trok ze de stoute schoenen aan en gaf ze zich in haar eentje op. Je zag haar wekelijks groeien en uiteindelijk stond ze daar! Voor het eerst in haar leven op een podium met een microfoon in haar handen, de sterren van de hemel zingend in haar eigen moedertaal”, glundert Bregje.

Iedereen heeft talent

Steun van anderen is onmisbaar bij de ontwikkeling van talenten. Zo is er de laatste tijd veel aandacht voor inclusie, ook in de cultuursector. Maar is inclusie niet inherent aan kunst en cultuur? “Iederéén heeft talent. We hebben allemaal de authenticiteit om ons eigen verhaal te vertellen. Als je vanuit die gedachte mensen zichzelf laat zijn en hen aanmoedigt zich te uiten, zal je versteld staan van het talent om je heen”, stelt José Verhaegh. Interessant detail: in de urban scene is er geen fysiek podium dat een artiest scheidt van zijn publiek. Iedereen mag zijn talent showen. Een overtuiging die Nieuwe Helden graag uitdraagt.

Dat Nieuwe Helden echt een ‘plek’ is waar elke jongere zichzelf kan zijn, heeft Ken Loete zelf ervaren. “Er ontstaan vriendschappen voor het leven. De jongeren vinden, bij elkaar, een nieuwe familie. Ze delen niet alleen hun talent, maar ook spanning en blijdschap. Onderling is er een grote mate van respect aanwezig.”

Dit smaakt naar meer

De samenwerkingspartners van Nieuwe Helden zijn razend enthousiast over de pilot in Weert. Het Limburgs Voortgezet Onderwijs (LVO)/het Kwadrant, Punt Welzijn, RICK, de Bosuil, Museum W, het Munttheater, Collabros, Fresh en diverse ZZP’ers bundelen de krachten om het project in recordtempo te realiseren. “In januari staken we de koppen bij elkaar om te bekijken of we in september konden starten. Nee hoor, het moest en zou nog vóór de zomervakantie gebeuren”, vertelt José. Een paar maanden later, in juli, was de eerste show op het podium in de Moesel een feit! Met de partners wordt gekeken naar een vervolg.

Nieuwe Helden brengt veel teweeg in Weert. Zo hebben een aantal deelnemers, na het project, al een spoken word performance gehouden voor de raadsleden. Ken Loete omarmt de kracht van cultuur bij jongeren. “Creativiteit kan fungeren als uitlaatklep voor bepaalde emoties. Met rap of zang kun je verhalen vertellen, in dans leg je je gevoel en met theater kun je zijn wie je maar wil.” Je ontstijgt jezelf, maar volgens José nog veel meer. “Met kunst overwin je (cultuur)verschillen. Het verbindt. Je gaat terug naar de basis, gezamenlijke kernwaarden. Als we allemaal met respect en een open blik met elkaar leren leven en samenwerken, dan zou de wereld er heel anders uitzien!”