De les van Club Andersom, geslaagde kunstpilot in het sociaal domein
‘Het is heel gewoon om een beetje anders te zijn'
Docent beeldend Saskia Keijzers van RICK volgde een speciale opleiding waarmee ze haar creatieve talent projectmatig kan inzetten in de samenleving. Met haar expertise legde de Weerter kunstenares de basis voor Club Andersom, een kunstpilot voor kinderen in het basisonderwijs die extra aandacht en begeleiding nodig hebben in hun emotionele ontwikkeling. “Hoe beter een leerling zich kan uiten, hoe makkelijker de leerkracht het kind kan begeleiden.”
Saskia Keijzers (50) weet als geen ander hoe je een kind, voor wie succes en geluk niet vanzelfsprekend zijn, tot bloei brengt. Het geheim? Een leuke creatieve activiteit, gecombineerd met een flinke scheut persoonlijke aandacht.
Kinderen die moeilijker aansluiting vinden bij reguliere vrijetijdsactiviteiten kunnen bij RICK elke woensdagmiddag na school terecht voor Club Extra: leuke activiteiten op het gebied van dans, toneel, muziek en beeldend. Een tijd geleden, toen Saskia deze les voor haar rekening nam, zag ze de jonge deelnemers met volle teugen genieten. “Ik dacht: waarom bieden we deze creatieve activiteit eigenlijk niet op school aan? In kleine groepjes met gerichte aandacht voor kinderen die dit extra hard nodig hebben. Het kind, de docent en de medeleerlingen; uiteindelijk wordt het hiermee voor iedereen prettiger in de klas.”
Kunst in transitie
Het bleef niet bij woorden. Saskia kreeg van RICK de kans om haar droom te realiseren. Vorig jaar september nam ze deel aan Cultuurinslag, een scholingsprogramma waarin cultuurmakers kunst projectmatig leren inzetten in de maatschappij. Bijvoorbeeld in de zorg, bij een woningcorporatie of in het onderwijs. Met veertien andere cultuurmakers nam de beeldend kunstenares uit Weert deel aan diverse kennissessies en symposia en werd ze gecoacht door experts. Aan de hand van een stappenplan ontwikkelde ze verschillende vaardigheden. Saskia deed bijvoorbeeld veldonderzoek, ontwikkelde een idee, schreef een projectplan en regelde het budget. Voor advies en begeleiding kon ze terecht bij de partners van Cultuurinslag die samen de Community of Practice vormen.
Zo werd begin dit jaar Club Andersom geboren, een pilot voor zeven leerlingen van de groepen 4 tot en met 7 van brede school Markeent in Weert. Kinderen die extra aandacht en begeleiding nodig hebben, bijvoorbeeld vanwege een taal- of leerachterstand, hoogbegaafdheid, kleurenblindheid of door problemen thuis, nemen deel. Samen met collega-docent Helmi Coenders van RICK verzorgde Saskia vier weken lang een creatieve les, direct na schooltijd. “De kinderen mochten in de huid kruipen van een kunstenaar en de gekste creaties maken. Eerst met papier, vervolgens driedimensionaal met klei. Communiceren deden zij laagdrempelig via een speciale handpop - mascotte MOSRE, die fungeerde als veilige spreekbuis. De ervaring leert dat kinderen die gebruikmaken van beeldtaal zich op vele terreinen beter ontwikkelen. Ze kunnen zich beter uiten, zijn zelfbewuster, gelukkiger en staan emotioneel sterker in het leven.”
Al knippend, plakkend en met klei werkend, ontdekten de jonge deelnemers hun talent. Spelenderwijs leerden ze dat elk kind uniek is en dat het dus heel gewoon is om een beetje anders te zijn. “Tijdens mijn opleiding heb ik geleerd dat je kinderen vooral moet uitdagen om zich te uiten en even zelf kunstenaar te zijn. Dat hebben we gedaan. In die vier lessen ontstond er iets heel moois. Stille en introverte kinderen kropen uit hun schulp, terwijl de drukke, expressieve leerlingen juist tot rust kwamen”, vertelt Saskia die haar expertise ook aanwendt voor kinderen van de Oekraïneschool in Weert. “Elk kind is anders en beleeft een les op zijn of haar eigen manier. Ik herken dat ook in mezelf. Als kind keek ik vroeger niet hetzelfde als mijn leeftijdgenoten. Ik zag geen cijfers en letters op het bord staan, maar lijnen en figuren.”
Gedroomde school
Het succes van de pilot op de brede school in Keent smaakt naar meer. Veel meer. “De volgende stap is nu dat we onze kennis als kunstdocent gaan verbinden met de expertise van de interne begeleider (IB’er) op school. Club Andersom zou zich niet moeten beperken tot een uurtje in de week na schooltijd. Het zou een vast onderdeel moeten zijn van het cultuurprogramma, zowel op de basisschool als in het middelbaar onderwijs”, zo schetst Saskia haar ‘gedroomde school’. “Zo kunnen we voor kinderen die extra aandacht nodig hebben serieus het verschil maken. Hoe makkelijker een leerling zich kan uiten, hoe beter de leerkracht het kind kan begeleiden en eventuele problemen kan signaleren.”
Zelf aan de slag met een maatschappelijk vraagstuk?
Met de inzet van sociaal-artistieke projecten kun je het verschil maken! Doe inspiratie op tijdens een symposium van Cultuurinslag op donderdag 8 juni om 13.00 uur. We gaan van wal met de bijeenkomst ‘The ship of dreams’, gedurende een boottocht over de Maas, met een veelzijdig programma over de kracht van verbeelding in het vormgeven van maatschappelijke transities. Ben je een denker, doener en/of beslisser in de culturele of maatschappelijke sector? Kom dan aan boord! Meer informatie vind je op www.cultuurinslag.nl.
Cultuurinslag is een initiatief van cultuurpartner RICK in samenwerking met CAL XL, lab voor kunst en samenleving. Het programma wordt uitgevoerd in samenwerking met Huis voor de Kunsten en Burgerkracht Limburg en mede mogelijke gemaakt met support van Cultuurregio Noord- en Midden-Limburg en het Fonds Cultuurparticipatie.